Tảo Khuê (Tảo Silic): Lợi ích và Cách gây tảo Hiệu quả trong Ao nuôi tôm

Tảo Khuê là gì?

Định nghĩa

Tảo khuê, còn gọi là tảo silic hoặc tảo cát, là một loại tảo đơn bào, thuộc nhóm vi tảo đặc biệt đóng vai trò quan trọng trong hệ sinh thái ao nuôi thủy sản. Chúng có khả năng quang hợp và thường được động vật thủy sản hấp thu và tiêu hóa, tạo ra nguồn dinh dưỡng tự nhiên cần thiết.

Đặc Điểm tảo khuê

Tảo khuê được bao bọc bởi thành tế bào cấu tạo từ silic, một chất hóa học giúp chúng tồn tại từ thời kỳ sớm hơn kỷ Jura. Đặc điểm này mang lại cho tảo khuê độ bền và cấu trúc đặc biệt, giúp chúng trở thành nguồn thức ăn tự nhiên lý tưởng trong các ao nuôi.

Ảnh minh họa cấu tạo của một loại tảo silic (Diatom thuộc nhóm Pennate).

Chú thích ảnh:

• Raphe: Đây là một cấu trúc đặc biệt của một số loài tảo silic, cho phép chúng di chuyển bằng cách tiết ra một chất nhớt và trượt trên bề mặt.
• Epitheca và Hypotheca: Hai phần chính cấu thành nên vỏ tảo cát. Epitheca là phần lớn hơn, thường có hình vòm, trong khi Hypotheca nhỏ hơn và thường có hình phẳng.
• Girdle bands: Những dải silic nối liền Epitheca và Hypotheca, tạo thành một cấu trúc vững chắc bảo vệ tế bào bên trong.
• Frustule: Đây là toàn bộ vỏ silic bao bọc tế bào tảo cát, có vai trò như một bộ xương ngoài, cung cấp hình dạng và bảo vệ cho tế bào.

Bacillariophyta là danh pháp khoa học của ngành tảo khuê, là nhóm phân loại chính bao gồm tất cả các loài tảo khuê, được biết đến với đặc điểm chính là thành tế bào silic (SiO₂) cứng cáp, có hình dạng và hoa văn đa dạng.

Các hình dạng phổ biến của tảo khuê (tảo silic, tảo cát). Nguồn researchgate

Phân Loại Tảo Khuê

Các loài thuộc Bacillariophyta:

Các loại tảo khuê phổ biến bao gồm:

• Navicula sp.: Một trong những loài tảo khuê phổ biến nhất, có khả năng quang hợp mạnh và đóng vai trò quan trọng trong hệ sinh thái ao nuôi.
• Cheatoceros sp.: Được biết đến với hình dạng dạng chuỗi, là nguồn thức ăn tự nhiên giàu dinh dưỡng cho tôm và cá.
• Skeletonema sp.: Loài này thường xuất hiện trong các môi trường nước giàu chất dinh dưỡng và góp phần cải thiện chất lượng nước.
• Nitzschia sp.: Loài tảo khuê nhỏ, thích nghi tốt với nhiều điều kiện môi trường và đóng vai trò quan trọng trong việc cân bằng hệ sinh thái ao.

Tảo sợi mảnh thuộc Bacillariophyta:

Các loài như Fragillaria, Meridion, và Tabellaria cũng thuộc ngành Bacillariophyta và được xem là dạng sợi mảnh, thích hợp cho việc làm nguồn thức ăn tự nhiên trong giai đoạn đầu vụ nuôi tôm. Những loài này giúp kích thích sự phát triển của động vật thủy sinh và hỗ trợ điều hòa môi trường nước ao nuôi.

Vai Trò Sinh Thái

• Nguồn thức ăn: Tảo silic là nguồn thức ăn chính cho nhiều loài động vật thủy sinh, từ động vật phù du nhỏ bé đến các loài tôm cá lớn hơn.
• Sản xuất oxy: Qua quá trình quang hợp, tảo silic sản xuất ra một lượng lớn oxy, góp phần cung cấp oxy cho các sinh vật sống dưới nước.
• Tạo nên trầm tích: Khi tảo silic chết đi, vỏ silic của chúng lắng xuống đáy biển và tạo thành các lớp trầm tích. Qua hàng triệu năm, các lớp trầm tích này có thể trở thành các loại đá quý như opal.

Lợi ích của Tảo Khuê trong Ao nuôi tôm

1. Cung cấp dinh dưỡng

Tảo khuê chứa nhiều sterol và axit béo không bão hòa, giúp kích thích sự phát triển của tôm. Nhờ thành phần sinh hóa phong phú, chúng hỗ trợ quá trình tăng trưởng và cung cấp năng lượng cho tôm, đảm bảo năng suất cao trong quá trình nuôi.

2. Cải thiện chất lượng nước

Tảo khuê hấp thụ các chất dinh dưỡng dư thừa trong ao, giảm quần thể vi khuẩn gây hại và duy trì độ trong của nước. Quá trình này giúp điều hòa sinh hóa, cân bằng pH và ngăn ngừa các vấn đề liên quan đến nền đáy ao, tạo điều kiện lý tưởng cho tôm phát triển.

3. Giảm chi phí thức ăn

Sử dụng tảo khuê như một nguồn thức ăn tự nhiên giúp giảm phụ thuộc vào thức ăn công nghiệp, từ đó tiết kiệm chi phí. Điều này đặc biệt hữu ích trong các mô hình nuôi tôm quảng canh cải tiến, nơi chi phí thức ăn chiếm tỷ lệ lớn.

4. Tăng cường miễn dịch

Tảo khuê giúp tăng cường hệ miễn dịch của tôm, giảm hiện tượng ăn thịt đồng loại thường gặp trong giai đoạn đầu vụ nuôi. Nhờ đó, tôm khỏe mạnh hơn và tỷ lệ sống sót cao hơn, mang lại lợi ích kinh tế lớn.

Cách Gây Tảo Silic trong ao nuôi tôm

1. Điều kiện môi trường lý tưởng

• Ánh sáng: 

  • Tảo khuê cần ánh sáng để quang hợp và phát triển, do đó cần đảm bảo ao nuôi có đủ ánh sáng mặt trời.
  • Nếu ánh sáng quá mạnh hoặc quá yếu, hãy sử dụng các biện pháp như lưới che hoặc bổ sung ánh sáng nhân tạo vào các thời điểm phù hợp.

• Nhiệt độ và độ mặn: 

  • Các thông số này nên được điều chỉnh tùy thuộc vào loài tảo có áp suất thẩm thấu, cấu trúc tế bào, khả năng cạnh tranh, ... 
  • Ví dụ như Navicula sp. hay Skeletonema sp. nhìn chung, khoảng độ mặn từ 10‰ đến 30‰.

• Dinh dưỡng: 

  • Cân đối lượng phân bón để tránh tình trạng thiếu hoặc thừa chất dinh dưỡng. Thừa dinh dưỡng có thể gây phát triển các loại tảo không mong muốn.
  • Sử dụng phân bón vi lượng (kali, mangan, magie,…) để hỗ trợ quá trình phát triển của tảo khuê.

  • Có thể bổ sung phân lân với hàm lượng sắt tối thiểu 0,11 ppm để đảm bảo tảo khuê phát triển mạnh.

2. Các bước gây Tảo khuê

2.1. Chuẩn bị nền đáy ao: 

Đặc biệt chú trọng ở những ao nuôi lâu năm hoặc đã sử dụng phân lân hạ phèn.

• Ao nuôi lâu năm thường tích tụ nhiều bùn đáy, chất hữu cơ phân hủy không triệt để từ phân tôm, thức ăn thừa, và xác tảo chết.
• Bùn đáy là môi trường yếm khí, có thể sản sinh các khí độc như H2S, NH3, CH4, làm suy giảm chất lượng nước, ảnh hưởng đến sự phát triển của tảo khuê.
• Phân lân được sử dụng để hạ phèn trong các ao đất thường giúp tăng lượng photphat (PO₄^3-) trong môi trường, là nguồn dinh dưỡng chính của tảo khuê.

2.2. Bổ sung phân hóa học hoặc phân lân

Sử dụng phân phù hợp để kích thích sự phát triển của tảo khuê. Nên lặp lại việc bổ sung từ tháng thứ 2 trở đi.

2.4. Quản lý nước: 

Quản lý các yếu tố môi trường để đảm bảo sự ổn định và phát triển của quần thể tảo khuê.

• Ổn định hệ sinh thái đáy

  • Tảo khuê phát triển tạo bóng che, hạn chế sự phát triển của tảo độc hoặc rong rêu không mong muốn, giúp cân bằng hệ sinh thái nước.
  • Đáy ao sạch giúp tránh hiện tượng mất cân bằng sinh thái do vi khuẩn yếm khí hoặc tảo độc phát triển, tạo môi trường ổn định cho tảo khuê sinh trưởng.
  • Nền đáy ao tốt còn giúp giảm hiện tượng phát triển tảo lam hoặc tảo lạ, vốn cạnh tranh dinh dưỡng và có thể gây hại cho ao nuôi.

• Quản lý pH và độ kiềm

  • pH và độ kiềm ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của tảo khuê. Duy trì pH ao nuôi trong khoảng 7.5–8.5 và độ kiềm từ 80–120 mg/L.
  • Có thể bổ sung vôi hoặc hóa chất điều chỉnh nếu các thông số không đạt yêu cầu.

• Kiểm soát động vật phù du và tảo cạnh tranh

  • Một số động vật phù du hoặc loại tảo khác có thể cạnh tranh dinh dưỡng với tảo khuê. Sử dụng các biện pháp như lọc nước hoặc xử lý sinh học để kiểm soát chúng.

2.3. Ngăn ngừa tảo hại

Áp dụng các biện pháp quản lý thích hợp để ngăn ngừa sự phát triển của tảo sợi không mong muốn, giữ cho hệ sinh thái ao nuôi luôn cân bằng và hiệu quả.

Ứng dụng của Tảo khuê trong Nuôi trồng thủy sản

Trong Nuôi Tôm

Tảo khuê đặc biệt hữu ích trong các ao nuôi tôm thẻ và tôm sú. Chúng kích thích sự phát triển của tôm, cải thiện sức khỏe và năng suất, đặc biệt ở giai đoạn đầu vụ nuôi. cụ thể:

1. Cung cấp oxy hòa tan (DO)

• Tảo khuê quang hợp vào ban ngày, tạo ra lượng oxy hòa tan cao trong nước, giúp duy trì chất lượng nước tốt và môi trường sống ổn định cho tôm.
• Đặc biệt quan trọng trong giai đoạn tôm còn nhỏ, khi nhu cầu oxy cao.

2. Hấp thụ khí độc

• Tảo khuê hấp thụ khí độc như CO₂, NH₃, H₂S, giảm độc tố trong nước ao.
• Giúp duy trì pH ổn định và ngăn ngừa tình trạng sốc môi trường cho tôm.

3. Cung cấp dinh dưỡng và thức ăn tự nhiên

• Tảo khuê là nguồn thức ăn tự nhiên dồi dào, giàu dinh dưỡng (protein, axit béo không no như EPA, DHA), giúp tôm tăng trưởng nhanh và khỏe mạnh.
• Đặc biệt phù hợp ở giai đoạn tôm còn nhỏ hoặc khi nguồn thức ăn công nghiệp hạn chế.

• Vai trò của tảo trong dinh dưỡng của tôm:

  • Giai đoạn ấu trùng: Trong giai đoạn này, tôm chủ yếu tiêu thụ các loại tảo như Chlorella và Spirulina, cung cấp protein và axit béo không bão hòa cần thiết cho sự phát triển. 

  • Giai đoạn tôm non: Tôm tiếp tục tiêu thụ tảo và các sinh vật phù du khác, bổ sung dinh dưỡng và hỗ trợ tăng trưởng.

  • Giai đoạn trưởng thành: Mặc dù thức ăn chính là thức ăn công nghiệp, tôm vẫn có thể tiêu thụ tảo và sinh vật phù du trong môi trường nuôi.

4. Ổn định màu nước

• Tảo khuê phát triển giúp tạo màu nước ao nuôi ổn định (màu xanh nhạt hoặc nâu nhạt), giảm hiện tượng nước trong, hạn chế ánh sáng xuyên xuống đáy ao.
• Ngăn ngừa sự phát triển của tảo độc hoặc tảo lam gây hại.

5. Kiểm soát vi khuẩn gây bệnh

• Một số loại tảo khuê tiết ra chất ức chế vi khuẩn gây bệnh, giảm nguy cơ bùng phát các bệnh thường gặp như EMS, đốm trắng, vi khuẩn Vibrio.
• Tăng sức đề kháng tự nhiên cho tôm.

6. Tăng cường hệ miễn dịch cho tôm

• Tảo khuê giàu carotenoid và các dưỡng chất khác, giúp tôm tăng cường hệ miễn dịch, giảm stress trong quá trình nuôi. 

7. Giảm chi phí xử lý nước và thức ăn

• Việc tận dụng tảo khuê làm thức ăn tự nhiên giúp giảm bớt lượng thức ăn công nghiệp, đồng thời giảm chi phí xử lý môi trường nước do tảo khuê tự duy trì chất lượng nước. 

8. Giảm bùn đáy và xử lý chất hữu cơ

• Tảo khuê sử dụng dinh dưỡng từ chất hữu cơ dư thừa, giảm tích tụ bùn đáy và hạn chế điều kiện yếm khí, tạo môi trường lành mạnh cho tôm.

Trong Nuôi Cá

Không chỉ dành riêng cho tôm, tảo khuê cũng là nguồn thức ăn tự nhiên lý tưởng cho các loại cá, giúp tăng trưởng nhanh chóng và giảm chi phí thức ăn công nghiệp.

Các Ngành Khác

Tảo khuê còn được ứng dụng trong sản xuất phân bón sinh học, mỹ phẩm và các sản phẩm thân thiện với môi trường, góp phần đa dạng hóa giá trị kinh tế từ vi tảo.

Câu Hỏi Thường Gặp (FAQ)

1. Tảo khuê là gì? Tảo khuê là loại vi tảo có thành tế bào silic, giúp cung cấp thức ăn tự nhiên giàu dinh dưỡng cho thủy sản.

2. Tảo khuê và tảo lục khác nhau như thế nào? Tảo khuê có thành tế bào silic, trong khi tảo lục không có và thường phát triển ở tầng nước khác.

3. Làm sao để gây màu nước tảo khuê? Một trong các cách an toàn là bổ sung chế phẩm vi sinh và quản lý môi trường ao đúng cách để kích thích tảo khuê phát triển.

4. Tảo khuê có độc không? Tảo khuê hoàn toàn không độc và rất tốt cho hệ sinh thái ao nuôi.

Kết Luận

Tảo khuê (tảo silic) là giải pháp tự nhiên giúp cải thiện năng suất nuôi tôm và chất lượng nước ao nuôi. 

Với nhiều lợi ích vượt trội, việc sử dụng tảo khuê đúng cách sẽ mang lại hiệu quả kinh tế cao và bảo vệ môi trường ao nuôi bền vững. 

Người nuôi tôm nên áp dụng các biện pháp quản lý thích hợp và sử dụng tảo khuê để tối ưu hóa năng suất ao nuôi của mình.

Sản phẩm hỗ trợ tảo phát triển và ổn định ao nuôi

AEC-Copefloc - Tạo Thức Ăn Tự Nhiên Hoàn Hảo

AEC-Copefloc là giải pháp vi sinh đa năng, lý tưởng cho cách gây màu tảo khuê, ổn định tảo và tạo môi trường giàu phiêu sinh vật cho ao nuôi tôm. Các phiêu sinh vật này không chỉ làm sạch nước mà còn là nguồn thức ăn tự nhiên giàu đạm, khoáng và vitamin, giúp tôm phát triển vượt trội.

Sản phẩm còn ngăn chặn khí độc NH3, NO2, H2S, cải thiện đáy ao, hỗ trợ nuôi tôm bền vững trong các mô hình như BioFloc, RAS, hoặc nuôi hữu cơ. 

AEC-Bio Alga - Gây Màu Nước và Duy Trì Thức Ăn Tự Nhiên

AEC-Bio Alga là sản phẩm chuyên biệt để kích hoạt và duy trì màu nước ao nuôi. Với thành phần chứa khoáng chất như Ca và N, sản phẩm giúp tạo môi trường nước trà ổn định và thúc đẩy hệ sinh vật tự nhiên.

Bổ sung khoáng chất giúp tôm chắc vỏ, tăng trưởng khỏe mạnh, giảm thiểu stress và cải thiện hiệu quả kinh tế cho bà con.  

Enzyme Plus - Xử Lý Đáy Ao, Tạo Màu Nước Đẹp

Enzyme Plus làm sạch đáy ao, loại bỏ nhớt bạc và mùn bã hữu cơ, giúp ngăn ngừa khí độc phát sinh trong ao nuôi. Với công dụng phân hủy hữu cơ nhanh, sản phẩm hỗ trợ tạo màu nước trà đẹp và ổn định môi trường ao nuôi.

 
Sản phẩm này còn kiềm chế vi khuẩn Vibrio, ngăn ngừa tôm chết rải rác và giúp bà con quản lý ao nuôi dễ dàng hơn. 

Navec BioZym - Xử Lý Khí Độc và Bùn Đáy Hiệu Quả

Navec BioZym chuyên phân hủy thức ăn dư thừa, bùn bã hữu cơ và các chất độc hại tích tụ ở đáy ao. Với công thức mạnh mẽ từ vi khuẩn Bacillus subtilis, sản phẩm giảm nhanh NH3, H2S và cải thiện chất lượng nước.

Sử dụng Navec BioZym giúp môi trường ao luôn sạch sẽ, tối ưu hóa sự phát triển của tảo khuê và hệ sinh vật tự nhiên.

AEC-Fast Weight - Bổ Sung Khoáng Chất Thiết Yếu

AEC-Fast Weight là khoáng chất bổ sung magie và kali cần thiết cho sự phát triển của tôm. Sản phẩm không chỉ giúp tôm tăng trọng nhanh mà còn hỗ trợ môi trường nước giàu dưỡng chất, thúc đẩy hệ sinh vật tự nhiên phát triển.

Sử dụng sản phẩm thường xuyên giúp tôm khỏe mạnh, vỏ chắc, giảm tỷ lệ rủi ro trong suốt vụ nuôi.

TƯ VẤN SẢN PHẨM VÀ GIẢI PHÁP NUÔI TÔM

Công ty Âu Mỹ AEC

Hotline: 0855 678 679

Web: AuMyAEC.com